opstap sociale vangnet

Gelukkig dat er zoveel werkgevers zijn die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt graag willen helpen. Nederland is immers een sociaal en democratisch land waar iedereen een kans zou moeten krijgen. Toch is er iets schrikbarends aan de hand; de huidige wetgeving zou stimulerend moeten werken, maar blokkeert juist al die goede intenties om die mensen weer vooruit te helpen. Wat is er aan de hand?

Het sociale vangnet bij ziekte is weg, de werkgever (lees: de ‘vervuiler’) betaalt!

Mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt gaan steeds minder vaak aan een baan komen. Vóór 2013 droegen we namelijk met z’n allen de lasten van het ziekengeld en werd een en ander collectief geregeld, een soort vangnet. Nu komt de rekening keihard bij de werkgevers terecht. Het sociale vangnet is mogelijk onder druk komen te staan door de inmiddels meer dan 1,5 miljoen ZZP’ers in Nederland die geen bijdrage leveren aan de diverse fondsen.

Werkgevers die een werknemer ziek uit dienst melden betalen dus nu de rekening. Sinds 2013 wordt dit uitgedrukt in een percentage ‘Gedifferentieerde premie Werkhervattingskas’, de premie WHK. Het door het UWV betaalde ziekengeld komt ‘op de lat’ te staan bij de Werkgever. Hoe meer er betaald wordt, hoe hoger het percentage WHK.

Een zieke werknemer ontvangt tot maximaal 2 jaar ziekengeld, en daarna als je pech hebt en de werknemer nog steeds arbeidsongeschikt is, nog 10 jaar WGA. Je kunt stellen dat Nederland met deze regelgeving ten opzichte van de rest van Europa nogal afwijkt.

De collectieve solidariteitsgedachte van het vangnet is hiermee failliet. Niet meer gezamenlijk de lasten dragen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar die lasten neerleggen op het bordje van de individuele werkgever.

Een praktijkvoorbeeld: Sociaal of asociaal?

Al jaren investeren ook wij veel tijd en moeite in zij-instroom om het nijpende personeelstekort in de bouw enigszins te helpen verminderen. Om betreffende kandidaten als uitzendkracht naar werk te bemiddelen werken onze adviseurs nauw samen met het UWV. Nu de markt weer aantrekt zijn dit echter steeds vaker kandidaten met een ‘rugzakje’. Niets mis mee, daar zíjn we juist voor!

Na een proefplaatsing van maximaal 2 maanden, krijgen kandidaten een contract voor bepaalde tijd van 6 maanden. Dit is één van de voorwaarden bij het verkrijgen van een proefplaatsing. Recentelijk kregen we een verzoek van het UWV om een kandidaat als uitzendkracht naar werk te bemiddelen. Echter bleek deze kandidaat na enkele weken van zijn contract letterlijk uitval te vertonen en is tijdens het werk zelfs tot twee keer toe met een ambulance naar het ziekenhuis vervoerd. Betreffende persoon bleek drugsverslaafd te zijn. Ik neem aan dat men hiervan op de hoogte was.

Lekker dan, ben je maatschappelijk verantwoord aan het ondernemen, krijg je een schadepost van meer dan € 25.000,- op je bordje. En gevolgd door een hoge premie WHK vanwege 2 jaar ziekengeld en 10 jaar WGA. En niet te vergeten de kosten voor vervanging van betreffende werknemer! Heb je meerdere van dit soort kandidaten dan ben je letterlijk ‘de sjaak ‘! Wat gaat hier fout?

Voor de duidelijkheid, het gaat hier om de groep werknemers die geen ‘no-risk’ aanduiding hebben waarbij de werknemer bij ziekte terugverwezen kan worden naar het UWV en het door UWV betaalde ziekengeld niet ten laste van de werkgever komt.

Dilemma

Het UWV mag geen informatie verschaffen omtrent de inhoud van het rugzakje in het kader van de ‘privacy’ wetgeving. In mijn ogen is het verre van sociaal om cruciale informatie als deze niet te delen met de werkgever, die bereid is de betreffende persoon een kans te bieden. Tegelijkertijd besef ik dat de privacy in dit land hoog in het vaandel staat. Maar het blijft zodoende wel heel lastig! Hoe groot kan het contrast zijn!

  • Als je een huis koopt met verborgen gebreken, is er wet-, en regelgeving ter bescherming!
  • Als je een kandidaat krijgt met ‘verborgen gebreken’ is het ineens een werkgeversrisico?

De vooruitzichten?

Persoonlijk denk ik dat we met z’n allen een groot probleem vooruit aan het schuiven zijn, want: werkgevers zullen vanwege het Besluit gedifferentieerde premie Werkhervattingskas zich vaker twee keer achter de oren krabben om mensen vast aan te nemen. Met als gevolg dat er nog meer vaste banen verdwijnen en nog meer mensen worden gedwongen om voor zichzelf te gaan beginnen.

Een oproep

Ik ben benieuwd naar reacties van andere werkgevers, maar zeker ook benieuwd naar meningen van de verantwoordelijke instanties en hopelijk de politiek. Want, hoe sociaal kun je als werkgever zijn als je vanuit overheidswege eigenlijk beperkt wordt om deze mensen nog aan te nemen en de officiële instanties zoals het UWV, mogelijk vanwege allerlei privacywetgeving AVG, niet meer het echte verhaal mogen vertellen?

Het Besluit gedifferentieerde premie Werkhervattingskas schiet zijn doel voorbij; werkgevers zullen erg voorzichtig zijn met het aannemen van werknemers, als ze eenzijdig de financiële gevolgen moeten dragen, die zelfs een bedreiging vormen voor de continuïteit / voortbestaan van het bedrijf.

Na faillissement een doorstart ?

Ja natuurlijk, maar dan moet er wel iets veranderen! Daarom stel ik het delen van dit artikel erg op prijs. Gewoon omdat we elkaar moeten steunen en het aannemen van werknemers niet mag worden gefrustreerd door verkeerde wetgeving.

Klaas Bakker

5 sep 2018